สวัสดีค่ะวันนี้แอดมินได้รวบรวมคำสั่งตรวจเช็คระบบ Network พื้นฐานสำหรับมือใหม่มาให้ทดลองศึกษาและลองใช้คำสั่ง command กันดูนะคะ สำหรับมือใหม่แอดมินคิดว่าน่าจะเป็นประโยชน์ไม่มากก็น้อยสำหรับท่านที่ต้องการตรวจเช็ค network ด้วยตนเอง หรือตรวจเช็คให้กับลูกค้าเลยค่ะ ซึ่งแอดมินได้เขียนแบบละเอียด และทำเป็นตารางสรุปเนื้อหาให้อ่านอย่างง่ายๆไว้แล้วนะคะ

1.วิธีการเปิดใช้งาน command

1) กดปุ่ม window LOGO กับปุ่มตัว R บนแป้นพิมพ์หลังจากนั้นจะขึ้นหน้าต่าง Run ให้พิมพ์คำว่า cmd

2) หลังจากนั้นท่านจะได้หน้าจอดังภาพ หากได้หน้าจอแบบนี้แล้วท่านก็จะสามารดทดลองใช้คำสั่ง command ต่างๆในการตรวจสอบ network พื้นฐานได้เลยค่ะ

2. คำสั่ง ping คืออะไร?

คำสั่ง ping เป็นคำสั่งทดสอบสถานะการเชื่อมต่อระบบเครือข่ายปลายทางที่ต้องการ ผลการ ping จะส่งกลับมาในลักษณะของข้อความ 4 บรรทัด

           

รูปแบบของคำสั่ง

            ping < IP Address >        ทดสอบโดยใช้หมายเลข IP เครื่องที่ต้องการ

            ping < website >             ทดสอบการเชื่อมต่อเว็บไซต์ภายนอก

            ping < website > -t          ทดสอบการเชื่อมต่อเว็บไซต์ภายนอกแบบต่อเนื่อง

            ผลลัพธ์ที่ได้จากคำสั่ง ping

            1. เมื่อขึ้นต้นด้วยคำว่า “Reply From” หมายความว่า สามารถเชื่อมต่อกับเครื่องปลายทางสำเร็จ

            2. เมื่อขึ้นต้นด้วยคำว่า “Request timed out” หมายความว่า ไม่สามารถเชื่อมต่อกับเครื่องปลายทางได้ ปัญหาอาจเกิดจากฝั่งปลายทาง หรือ ทางฝั่งของเจ้าของเครื่อง

            3. ความหมายของข้อความที่ต่อจาก Reply Form IP Address

                        3.1 byte > ขนาดของ packet ข้อมูลที่ส่ง

                        3.2 time > เวลาที่ใช้ในการส่งและตอบกลับจาก server ปลายทาง

                        3.3 TTL > เวลาที่ใช้ในการตอบกลับ

            4. Ping statistics เป็นจำนวนคำร้องที่ส่งไปยัง server

                        4.1 Packet > จำนวน packet ที่ส่งไปยังปลายทาง

                        4.2 Received > จำนวน packet ที่ server ได้รับ

                        4.3 Lost > จำนวน packet ที่ server ไม่ได้รับ

            5. Approximate round trip times in milli-seconds คือระยะเวลาที่ใช้ในการส่งคำขอและติดตามกลับ หน่วยเป็นมิลลิวินาที หมายเหตุ ค่า Min กับ Max ไม่ควรห่างกันมาก หากต่างกันมากหมายความว่าไม่เสถียร

                        5.1 Minimum > เวลาที่ใช้น้อยที่สุด

                        5.2 Maximum > เวลาที่ใช้มากที่สุด

                        5.3 Average > เวลาเฉลี่ย

            คำสั่ง ping อื่น หรือ ping command syntax

            สามารถใช้คำสั่ง ping /? เพื่อดูคำสั่งอื่นของคำสั่งนี้

            สามารถใช้คำสั่ง ping /all เพื่อแสดงรายละเอียดทั้งหมด

            สามารถใช้คำสั่ง ping /release เพื่อยกเลิกหมายเลข IP ปัจจุบัน

            สามารถใช้คำสั่ง ping /renew เพื่อขอหมายเลข IP ใหม่ ในกรณีที่ Network มีปัญหา อาจลองตรวจสอบได้โดยการใช้คำสั่งนี้ ซึ่งหากคำสั่งนี้ทำงานได้สำเร็จ อาจเกิดปัญหาที่ software

            คีย์ลัดในการ ping

            ตารางคำสั่งคีย์ลัดในการ ping

คำสั่งความหมาย
Ctrl + Cใช้หยุดทดสอบการ ping
Ctrl + Breakในบางระบบสามารถใช้หยุดทดสอบการ ping ได้
Ctrl + Pause / Breakบนบางคีย์บอร์ดสามารถใช้หยุดทดสอบการ ping ได้
Ctrl + Zในหน้าต่าง Command บางรุ่น สามารถใช้หยุดทดสอบการ ping ได้
Ctrl + Shift + Escในบางระบบ สามารถใช้กดเปิด Task Manager เพื่อปิด Command ได้
Alt + Space , cจะใช้เปิดหน้าเมนูหลัก และตามด้วย c เพื่อทำการปิดหน้าต่าง

            ตารางคำสั่ง ping command syntax

คำสั่งความหมาย
-tping ไปยังปลายทางจนกว่าจะหยุดโดยกด Ctrl + C หากต้องการดูสถิติให้กด Ctrl + Pause / Break
-aแสดงชื่อของ server ปลายทาง
-nระบุจำนวนคำขอของ ping ที่เราต้องการ รูปแบบคำสั่ง ping -n เว้นวรรค < จำนวนคำขอที่ต้องการ > < IP Address >
-lระบุขนาดคำขอ buffer ที่ต้องการสร้าง
-fใช้การตั้งค่าเครื่องหมาย packet ไม่ให้หั่นข้อมูล (ใช้ได้กับ IPv4 เท่านั้น)
-iกำหนดค่า TTL ping โดยมีค่าตั้งแต่ 1 – 255
-rใช้บันทึกเส้นทางและนับจำนวนครั้งในการกระโดด (Hops) จนกว่าจะถึงปลายทาง (ค่าสูงสุดของการนับคือ 9 ใช้ได้กับ IPv4 เท่านั้น)
-sนับเวลาในการกระโดด (Hops) แต่ละครั้ง ค่าสูงสุดของการนับคือ 4
-jping เพื่อตรวจสอบปลายทาง โดย IP หรือ Domain ต้นทางที่ต้องการ (ใช้ได้กับ IPv4 เท่านั้น)
-kping เพื่อตรวจสอบปลายทางแบบละเอียด โดย IP หรือ Domain ต้นทางที่ต้องการ (ใช้ได้กับ IPv4 เท่านั้น)
-wกำหนดเวลาการตอบกลับ มีหน่วยเป็น มิลลิวินาที รูปแบบคำสั่ง ping -w < ตามด้วยเวลา >
-Rติดตามเส้นทางการตอบกลับ (ใช้ได้กับ IPv6 เท่านั้น)
-Sใช้ระบุที่อยู่ของต้นทาง
-cการกำหนดเส้นทางตัวระบุช่องว่าง
-pสามารถช่วยให้ ping ไปยัง server จำลองได้
-4ให้ใช้เฉพาะ IPv4 เท่านั้น
-6ให้ใช้เฉพาะ IPv6 เท่านั้น

3) คำสั่งพื้นฐาน tracert
            ตรวจสอบการเดินทางจากคอมพิวเตอร์ไปยังปลายทาง มีลักษณะคล้าย ping แต่แตกต่างกันตรงที่ ผลลัพธ์ที่ออกมาเป็นเส้นทางที่ใช้ผ่านที่ใด หรืออุปกรณ์ใดบ้างจนกว่าจะถึงปลายทาง สามารถทดสอบว่าเกิดความขัดข้องที่จุดใด ทำให้ตรวจสอบและแก้ไขอย่างถูกต้องที่สุด
            1. กรณีผลลัพธ์แสดง * แสดงว่าเส้นนั้นขาดหรือขัดข้อง
            2. เมื่อเสร็จสิ้นจะขึ้นคำว่า trace complete
            รูปแบบของคำสั่ง tracert
            tracert <website>
            tracert <IP Address>

ตัวอย่างการใช้คำสั่ง tracert google.com

คำสั่ง tracert ใช้โปรโตคอล ICMP ซึ่งทำงานอยู่ใน Layer 3  ของ OSI model (Open Systems Interconnection model) อีกทั้งยังใช้ประโยชน์จากค่า TTL (Time To Live) เป็นหนึ่งใน IP packet ที่เป็นกลไกสำคัญที่ทำให้ packet ในเครือไม่มีวันหมดอายุ

          การทำงาน TTL เกิดขึ้นเมื่อ IP packet ส่งผ่านไปยัง Router ใด ๆ เพื่อไปยังปลายทาง Router นั้น ๆ จะลดค่า TTL ของ packet ลง 1  เมื่อค่า TTL ลดลงเหลือ 0  Router ดังกล่าวจะ drop packet ทิ้งและส่งข้อมูลประเภท “time exceeded” คืน tracert  ด้วยวิธีการนี้จึงทำให้ไม่มี packet ตกค้างในระบบ network 

            ดังนั้นโปรแกรม tracert จึงสามารถแสดงรายละเอียดเป็น IP หรือ ชื่อของ router (ในลักษณะ domain เช่น g1-1-router1.etda.or.th) และแสดงระยะเวลา round trip time ได้แต่ tracert เป็นเครื่องมือที่ดีสำหรับ hacker เพื่อใช้ตรวจสอบเครือข่ายของเป้าหมายว่ามีโครงสร้างแบบใด จึงมีการทำเซ็ท firewall ให้ปฏิเสธการรับข้อมูลที่ระบุว่ามาจากคำสั่ง tracert

ตารางคำสั่ง tracert command syntax

คำสั่งความหมาย
-dบังคับไม่แสดงชื่อ Host
-hจำนวนการโดดสูงสุด
-jกำหนดเส้นทางที่สูญเสีย
-wกำหนดเวลาในตอบกลับเป็น msec (มิลลิวินาที)

4) คำสั่งพื้นฐาน ipconfig

            เป็นคำสั่งใช้แสดงข้อมูลเกี่ยวกับ Network ภายในเครื่อง IP Address, Mac Address, Subnet Mask, Default Gateway

            IPv4 Address : เป็น Address ที่มีการร้องขอเข้าไปบ่อยมากที่สุดเพื่อใช้ในการสร้างเครือข่าย

                        – หาก IP Address ขึ้นต้นด้วย 192 แสดงว่าเครือข่ายได้มีการตรวจพบและเชื่อมต่อไม่มีปัญหา

                        – หาก IP Address เริ่มต้นด้วย 169 แสดงว่าไม่มีการตรวจพบเครือข่าย

                        – หาก IP Address เป็น 0.0.0.0 หมายถึงไม่มีการตรวจพบ Network adapter เลย

            Subnet Mask : โดยปกติจะแสดงเป็น 255.255.255.000 (หรือมีความแตกต่างในบางอย่าง)

            Default Gateway : ปกติจะแสดงส่วนที่ต่างออกไปของรายการ IP Address ซึ่งจะได้รับโดยอัตโนมัติผ่านเราท์เตอร์(โหมด DHCP)

            รูปแบบคำสั่ง

            ipconfig <คำสั่งอื่น ๆ>

ตัวอย่างการใช้คำสั่ง ipconfig

ตารางคำสั่ง ipconfig

คำสั่งความหมาย
/?แสดงคำสั่งทั้งหมดของคำสั่งนี้
/allแสดงรายละเอียดทั้งหมด
/releaseยกเลิกหมายเลข IP Address ปัจจุบัน
/renewขอหมายเลข IP Address ใหม่ ในกรณีที่ Network อาจมีปัญหา
/flushdnsขจัด DNS Resolver ออกจาก cache
/registerdnsร้องขอ DNS name ใหม่
/displaydnsแสดงค่ารายละเอียดใน cache
/showclassidแสดง class ID ทั้งหมดที่ DHCP ให้กับการ์ดแลน
/setclassidแก้ไข DHCP Class id

5) คำสั่งพื้นฐาน nbtstat

            เป็นคำสั่งตรวจสอบชื่อ NetBIOS

            รูปแบบคำสั่ง

            nbtstat <syntax>

ตัวอย่างการใช้คำสั่ง nbtstat -c

ตารางคำสั่ง nbtstat command syntax

คำสั่งความหมาย
-Rเป็นการโหลดไฟล์
-nตรวจสอบชื่อที่ติดต่อ
-sตรวจสอบการติดต่อ
-rตรวจสอบชื่อที่แก้ และสถิติที่ติดต่อ
-cตรวจสอบรายชื่อใน cache

6) คำสั่งพื้นฐาน nslookup

            เป็นการตรวจสอบ Domain Name System ของเครื่องคอมพิวเตอร์ หมายเลข IP Address เป็นของ Website ใด หรือ ตรวจสอบว่า Website นี้หมายเลข IP Address อะไร

ตัวอย่างการใช้คำสั่ง nslookup

เมื่อใช้คำสั่งแล้วไม่ใส่ parameter จะแสดง DNS ที่เราใช้งานอยู่ และมีเครื่องหมาย “ > ” สามารถใช้คำสั่งหา IP Address ของเว็บไซต์ หรือ หาชื่อเว็บไซต์จาก IP Address ได้

ตารางคำสั่ง nslookup

คำสั่งความหมาย
nslookupแสดง DNS ที่ใช้งานอยู่
nslookup <website>ตรวจสอบหมายเลข IP Address เป็นของ Website ใด
nslookup <IP Address>ตรวจสอบว่า Website นี้หมายเลข IP Address อะไร

7) คำสั่งพื้นฐาน telnet

            เป็นคำสั่งที่ใช้ตรวจสอบบริการ

            รูปแบบคำสั่ง

            telnet <ตำแหน่ง Host><Port>

8) คำสั่งพื้นฐาน route

            เป็นคำสั่งที่ใช้ดู หรือกำหนดค่า Routing Table ในการหาเส้นทางการติดต่อ

            Routing Table เป็นส่วนที่ให้ข้อมูลเกี่ยวกับเครือข่ายปลายทาง ซึ่งข้อมูลที่บรรจุเป็นส่วนที่ใช้ในการเลือกเส้นทางที่ดีที่สุดในการส่งข้อมูลไปยังเครือข่ายนั้น

            รูปแบบคำสั่ง

            route <syntax>

ตัวอย่างการใช้คำสั่ง route print

ตารางคำสั่ง route

คำสั่งความหมาย
printแสดงข้อมูลในตาราง Routing
add <IP Address> <subnet mask>เพิ่มเส้นทางข้อมูล
delete <IP Address>ลบเส้นทางข้อมูล
changeเปลี่ยนเส้นทางข้อมูล

เรียบเรียงโดย : วรางคณา ส่องแสง